Tarih Bilimi Nedir 8

Gün, geçmiş dönemin incelenmesi bilimidir.[2] “Gün”, geçmiş zamanda olan vakaların incelenmesinin üstı düzen, bu olaylarla müteallik bilgilerin keşfi, toplanması, organizasyonu, sunumu ve yorumlanması ile bile ilgilenen bir şemsiye terimdir.[3]

İnsan yahut isim-dışı ayırtı gözetmeksizin, görev ve zaman aralığının kestirildiği bir geçmiş zaman dilimde, saika-sonuç ilişkisi kurup, vesika ve bulgular eşliğinde bilgiler toplayan bir bilimsel nitelikli disiplin olan gün, rastgele bir marifet kümesine dahil edilmez; çünkü gün, her kayranın geçkinini inceleyebilecek denli geniş bir disiplindir. İnsanlık geçkini hanek konusu başüstüneğunda, edebiyatın icadından önceki zamanlara “gün öncesi” denir.

Günî inceleme, geçmiş zamandaki olaylara ilişkin bütün bilgilerin, vakaların vuku bulmuş olduğu devrin şartları nazar önüne allıkınarak, olası başüstüneğunca nesnel bir şekilde sunulması ile oluşur. Gün, yaşanan vakaların bir elan evetşanabilmesi gibi bir mümkünlık olmadığından tabiat bilimlerindeki gibi deney ve gözleme dayanamaz.

Gün sözcüğünün Batı dillerindeki ortak zıtlığı, Grekçe: ἱστορία, historiá (medlulı “anket”) teriminden türemiştir.[4] İyonya lehçesinde bildirme, çav alıntı aracılığıyla haber edinme anlamlarında kullanılan sözcük, Attika lehçesinde görerek, tanık olarak bilme anlamlarının üstı düzen çok elan geniş bir medlul yürekğiyle fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve efsanevi bilgisi ve ayrıca tedricen tabiat bilgisini kapsayacak şekilde kullanılmıştır. Edward Carr’ın teşhismıyla gün, “doğrulanmış olgular kümesi”nden başka bir şey bileğildir.[5]