Tarih Bilimi Nedir 12
Tarih, geçmiş zamanın incelenmesi bilimidir.[2] “Tarih”, geçmiş zamanda olan olayların incelenmesinin kanatı keşik, bu olaylarla dayalı bilgilerin keşfi, toplanması, organizasyonu, sunumu ve yorumlanması ile bile ilgilenen bir şemsiye terimdir.[3]
İnsan yahut kişi-dışı başkalıkı gözetmeksizin, görev ve dem aralığının kestirildiği bir geçmiş dem dilimde, münasebet-sonuç ilişkisi kurup, vesika ve bulgular eşliğinde bilgiler toplayan bir bilimsel nitelikli disiplin olan tarih, herhangi bir ilim kümesine dahil edilmez; çünkü tarih, her düzlükın geçmişini inceleyebilecek derece geniş bir disiplindir. İnsanlık geçmişi nutuk konusu olduğunda, gökçe yazının icadından önceki zamanlara “tarih öncesi” denir.
Tarihî tetkik, geçmiş zamandaki olaylara ilişik tüm bilgilerin, olayların vuku bulduğu devrin şartları bakış önüne alınarak, muhtemel olduğunca nesnel bir şekilde sunulması ile oluşur. Tarih, yaşanan olayların bir henüz evetşanabilmesi üzere bir mümkünlık olmadığından huy bilimlerindeki üzere deney ve gözleme dayanamaz.
Tarih sözcüğünün Batı dillerindeki kuma kontralığı, Grekçe: ἱστορία, historiá (fehvaı “tahkik”) teriminden türemiştir.[4] İyonya lehçesinde bildirme, sav ittihaz suretiyle selen edinme anlamlarında kullanılan lügat, Attika lehçesinde görerek, şahit olarak bilme anlamlarının kanatı keşik çok henüz geniş bir fehva içeriğiyle fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve hayvan bilgisi ve hatta zamanla huy bilgisini kapsayacak şekilde kullanılmıştır. Edward Carr’ın tanımıyla tarih, “doğrulanmış olgular kümesi”nden başka bir şey bileğildir.[5]